Το πρόγραμμα δωρεά ωαρίων γίνεται με την αποκλειστική συνεργασία του Institute of life ‘’ΙΑΣΩ’’ πάντα φυσικά με την ενεργή συμμετοχή μας. Η εμπειρία του κέντρου είναι εκείνη που έδωσε τον σημαντικό αριθμό κυήσεων που παρακολουθούμε.
ΠΟΤΕ ΣΥΣΤΗΝΕΤΑΙ Η ΔΩΡΕΑ ΩΑΡΙΩΝ
Το πρόγραμμα δωρεά ωαρίων δίνει τη δυνατότητα επίτευξης εγκυμοσύνης στις παρακάτω περιπτώσεις :
- Γυναίκες με πρώιμη εμμηνόπαυση.
- Για κοινωνικούς λόγους
- Γυναίκες με χαμηλή ποιότητα ωαρίων.
- Γυναίκες ηλικίας 43-54 ετών (Σύμφωνα με την νέα νομοθεσία)
- Γυναίκες με χρωμοσωμικά προβλήματα ή γενετικές παθήσεις, οι οποίες καθιστούν αδύνατη ή προβληματική την έκβαση μια εγκυμοσύνης.
- Υπογόνιμα ζευγάρια, στα οποία η γυναίκα υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία, γεγονός που καθιστά αδύνατη την ορμονική διέγερση των ωοθηκών της.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΛΗΠΤΡΙΑΣ – ΣΥΖΥΓΟΥ
Καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία στο πρόγραμμα δωρεά ωαρίων παίζει ο σωστός έλεγχος – προετοιμασία της λήπτριας η οποία περιλαμβάνει:
-Τέστ εμβρυομεταφοράς πριν την προσπάθεια.
(Σε περιπτώσεις στενού ή παραμορφωμένου τραχηλικού αυλού συστήνεται διαστολή του τραχήλου)
-Γυναικολογικό Υπερηχογράφημα
-Υστεροσαλπιγγογραφία
-Υστεροσκόπηση (όπου ενδείκνυται)
-Φαρμακευτική προετοιμασία ενδομητρίου
Επιπλέον, κάθε λήπτρια είναι απαραίτητο να υποβληθεί στις παρακάτω εξετάσεις:
-Ομάδα αίματος – Rhesus
-Γενικές αναλύσεις αίματος και ούρων
-Ηπατίτιδα Β, C
-HIV
-Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης
-Μυκόπλασμα
-Xλαμύδια
-CMV
-Tοξόπλασμα
-Σύφιλη
-Έρπητας
-Ερυθρά
Αντίστοιχα, για το σύζυγο:
-Γενικές αναλύσεις αίματος
-Ομάδα αίματος – Rhesus
-HIV
-Ηπατίτιδα Β, C
-Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης
-Σπερμοδιάγραμμα και καλλιέργεια σπέρματος
-Σύφιλη
Σε περιπτώσεις μη αποφρακτικής αζωοσπερμίας ή σοβαρής ολιγοασθενοσπερμίας, όπου η συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων είναι μικρότερη των 5 εκατομμυρίων ανά ml, συστήνεται ο άντρας να κάνει επιπλέον και τις παρακάτω εξετάσεις :
-Έλεγχος για κυστική ίνωση
-Έλεγχος για Μικροελλείψεις Y χρωμοσώματος
-Καρυότυπος
Για την επιτυχή εμφύτευση και ανάπτυξη των εμβρύων, είναι απαραίτητη η σωστή προετοιμασία του ενδομητρίου, ώστε την ημέρα της λήψης των ωαρίων, το πάχος του ενδομητρίου να είναι τουλάχιστον 8 mm. Το φαρμακευτικό σχήμα για την προετοιμασία του ενδομητρίου στην δωρεά ωαρίων εξαρτάται από το εάν η λήπτρια έχει ή όχι έμμηνο ρύση.
Όταν η λήπτρια έχει έμμηνο ρύση
Από την 21η ημέρα του προηγούμενου κύκλου ξεκινάει η χορήγηση GnRH αναλόγων (Arvecap 0,1 mg ή Suprefact ή Daronda) ως εξής :
Από την 21η έως και τη 2η ημέρα της εμμηνορρυσίας 0.1 mg υποδόρια( Arvekap).
Τη 2η ημέρα, υπερηχογράφημα για τον έλεγχο εμφάνισης ή όχι κύστεων στις ωοθήκες και μέτρηση της οιστραδιόλης στο αίμα.
Από την 3η ημέρα της εμμηνορρυσίας μέχρι και την παραμονή της ωοληψίας χορήγηση GnRH αναλόγου (Arvekap) σε δόση 0.05 mg υποδόρια.
Επιπλέον, από την 3η ημέρα της εμμηνορρυσίας ξεκινάει η χορήγηση οιστρογόνων (Cyclacur ή Progynova) ως εξής:
2 mg για 4 ημέρες (από 3η έως 6η ημέρα του κύκλου).
4 mg για 4 ημέρες (από 7η έως 10η ημέρα του κύκλου).
6 mg για 2 ημέρες (11η και 12η ημέρα του κύκλου).
Τη 12η ημέρα του κύκλου, υπερηχογραφικός έλεγχος για τον προσδιορισμό του πάχους του ενδομητρίου και ρύθμιση της δοσολογίας των οιστρογόνων βάση αυτού.
Η χορήγηση οιστρογόνων συνεχίζεται τουλάχιστον μέχρι το τεστ κυήσεως.
Όταν η λήπτρια είναι σε εμμηνόπαυση
12-15 μέρες πριν από τη λήψη των ωαρίων της δότριας, η λήπτρια ξεκινάει την προετοιμασία του ενδομητρίου.
Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητη η χορήγηση οιστρογόνων (Cyclacur ή Progynova) με την παρακάτω δοσολογία:
2 mg για 4 ημέρες
4 mg για 4 ημέρες
6 mg για 2 ημέρες
Τη 10η ημέρα, υπερηχογραφικός έλεγχος για τον προσδιορισμό του πάχους του ενδομητρίου και ρύθμιση της δοσολογίας οιστρογόνων βάση αυτού.
Η χορήγηση οιστρογόνων συνεχίζεται τουλάχιστον μέχρι το τεστ κυήσεως.
Το σπέρμα του συζύγου προσκομίζεται την ημέρα της λήψης των ωαρίων ή εναλλακτικά, εάν η παρουσία του συζύγου καθίσταται αδύνατη την ημέρα αυτή, υπάρχει η δυνατότητα κρυοσυντήρησής του σε προγενέστερο χρόνο.
ΔΟΤΡΙΕΣ ΩΑΡΙΩΝ
Όλες οι δότριες, που παίρνουν μέρος στο πρόγραμμα δωρεά ωαρίων του κέντρου (Institute of life ΙΑΣΩ), είναι μικρότερες των 32 ετών, είναι εθελόντριες δότριες και σύμφωνα με τον Ελληνικό Νόμο δικαιούνται νόμιμης αποζημ΄ιωσης για τη συμμετοχή τους στη διαδικασία.
Όλες οι δότριες πριν από την ένταξή τους στο πρόγραμμα δωρεά ωαρίων, εξετάζονται από παθολόγο ιατρό, γενετιστή, γυναικολόγο και ψυχολόγο, για τον έλεγχο της φυσικής και νοητικής τους κατάστασης, του γενετικού τους υλικού (χρωμοσωμικός έλεγχος-καρυότυπος) και του αναπαραγωγικού τους συστήματος.
Επιπλέον, υποβάλλονται στις ακόλουθες εργαστηριακές εξετάσεις:
-Ομάδα αίματος – Rhesus
-Ηπατίτιδες (Β,C )
-HIV
-Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης
-Μυκόπλασμα, χλαμύδια, CMV, τοξόπλασμα, λιστέρια
-Καρυότυπος
-Κυστική ίνωση (όταν ζητηθεί)
Οι δότριες υποβάλλονται στην κλασική διαδικασία της ορμονικής διέγερσης. Σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζεται η γονιμοποιητική ικανότητα των γυναικών που αποφασίζουν να γίνουν δότριες ωαρίων. Στην πραγματικότητα δωρίζουν ωάρια που αν δεν αναρροφηθούν θα καταστραφούν από τον οργανισμό τους.
H ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η δωρεά ωαρίων δεν επιτρέπεται σε γυναίκες άνω των 54 ετών. Απο την ηλικία των 50 ετών και άνω απαιτείται ειδική άδεια έγκρισης απο την επιτροπή υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ( γυναίκες ανω των 50 ετών).
Οι δότριες υπογράφουν δήλωση παραχώρησης των ωαρίων.
Οι δέκτες υπογράφουν δήλωση ότι είναι παντρεμένοι και δέχονται να υποβληθούν σε IVF με δωρεά ωαρίων. Εάν δεν είναι παντρεμένοι, τότε υπογράφουν δήλωση σε συμβολαιογράφο ότι επιθυμούν να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση με τη μέθοδο της δωρεά ωαρίων.
Ο νόμος 4958/2022 μεταρρύθμισε πολλές διατάξεις που αφορούσαν στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, καθιστώντας την Ελλάδα σε μία από τις χώρες με εξαιρετικά ευνοϊκό πλαίσιο. Ας δούμε τις σημαντικότερες αλλαγές που φέρνει ο νέος νόμος:
- Αύξηση κατά τέσσερα έτη τού ορίου ηλικίας των γυναικών που υποβάλλονται σε ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, δηλαδή έως τα 54 έτη. Η αλλαγή αυτή λύνει το πρόβλημα υπογόνιμων ζευγαριών που αναζητούσαν λύση σε άλλες χώρες όπου επιτρέπεται από το νομικό πλαίσιο.
- Λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής οι γυναίκες που αναβάλλουν την τεκνοποίηση, έτσι λοιπόν μια άλλη σημαντική αλλαγή είναι η δυνατότητα της γυναίκας να κρυοσυντηρήσει το γενετικό της υλικό για κοινωνικούς λόγους και όχι μόνο για ιατρικούς λόγους.
- Καταργείται επίσης η συναίνεση του συζύγου/συντρόφου για την κρυοσυντήρηση του γενετικού υλικού καθώς πρόκειται για κατάψυξη δικού της γενετικού υλικού και όχι κοινού, γονιμοποιημένου ωαρίου, δηλαδή εμβρύου.
- Με τον νέο νόμο επιτρέπεται η χρήση του μη γονιμοποιημένου κρυοσυντηρημένου γενετικού υλικού από την γυναίκα στην περίπτωση της λύσης/ ακύρωσης/ του γάμου, της διάσπασης του συμφώνου συμβίωσης καθώς και τη λήξη της συμβίωσης. Αποτελεί ευεργετική διάταξη για την γυναίκα διότι η λύση του γάμου μπορεί να επέλθει σε χρονική στιγμή που είτε είναι αδύνατο για τη γυναίκα να συλλέξει εκ νέου δικό της γεννητικό υλικό είτε αυτό δεν είναι κατάλληλο για γονιμοποίηση.
- Τομή αποτελεί και η κατάργηση του ανωτάτου ορίου της κρυοσυντήρησης το οποίο και απελευθερώνεται χρονικά. Η γυναίκα, λοιπόν, δεν θα χρειάζεται να επαναλάβει την διαδικασία, με την συνοδό ψυχολογική και οικονομική επιβάρυνση που αυτό θα συνεπαγόταν.
- Τέλος, υπάρχει η δυνατότητα του δότη, ή της δότριας γενετικού υλικού, να αποφασίζει ο ίδιος ή η ίδια για το αν θα γίνεται γνωστή η ταυτότητά του, ή η ταυτότητά της. Ομοίως, και τα υποβοηθούμενα πρόσωπα θα επιλέγουν από κοινού (εάν πρόκειται για ζεύγος συζύγων ή συντρόφων) για την επωνυμία ή την ανωνυμία του/της δότη/ δότριας.
Στην συνέχεια να αναφέρουμε ότι ιδρύεται και θα λειτουργεί Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και Τράπεζα Κρυοσυντήρησης, με ειδικό εργαστήριο, αποκλειστικά για τους HIV οροθετικούς .
Στην ίδια κατεύθυνση ‘πορεύεται’ και η πρόβλεψη τού νόμου για τα intersex άτομα, παιδιά, δηλαδή που γεννιούνται με διάφορες παραλλαγές στα εξωτερικά χαρακτηριστικά τού φύλου τους.
Με συναίσθημα ευθύνης και με γνώμονα το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα κάθε ανθρώπου να αναπαραχθεί, οφείλουμε να εναρμονιστούμε στο νέο νομοθέτημα αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες τον ασθενών μας.
Με σεβασμό πάντα στη δημιουργία οικογένειας!
Dr. Βασίλειος Α. Μπαγιώκος
Μαιευτήρας Γυναικολόγος Αναπαραγωγής
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Συνεργάτης Institute of Life – IASO
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην διεύθυνση www.iolife.eu